Geçmişten Günümüze Yenibahar
Son yıllarda mutfaklarımızda bolca tükettiğimiz baharatlardan birisidir yenibahar baharatı. Aslında geçmişi Amerika kıtasının keşfedilmesine dayanıyor. Anavatanı Amerika olan bu bitki kıta ile birlikte keşfediliyor ve oradan tüm dünyaya yayılıyor.
Yenibahar bitkisi çok kokulu, her daim yeşil olan ve yaprak dökmeyen tropik bir ağaçtır. Boyu 6 – 10 metre arasında değişiyor. Grimsi, düz ve parlak olan bu ağaç üzüm salkımları şeklinde meyveler veriyor. Meyveler ilk başta yeşil oluyor ve olgunlaştıkça kızarıyor. Ve yenibahar baharatı bu meyvelerden elde ediliyor.
Olgunlaşıp kızaran bu meyveler ağustos ve eylül ayları arasında toplanıyor, güneşte kurutuluyor ve kahverengi bir renk alıyor. Kurutulan bu meyveler öğütülüp toz haline getiriliyor ve yenibahar baharatı elde ediliyor.
Yenibaharın anavatanı Amerika’dır. Binlerce yıllık yolculuğunda Amerika’dan Avrupa’ya, oradan da bütün dünyaya yayılıyor. Ve bugün hala tüketilen yenibaharın neredeyse tamamı Amerika kıtasında yetiştiriliyor.
Biz Türkler bu baharatı yenibahar olarak biliyoruz. Bazı ülkelerde halk arasında “Jamaika biberi” olarak geçiyor. İngilizler ise birçok baharatın kokusunu ve tadını verdiği için “allspice” yani tüm baharatlar ismini kullanıyor.
Bu baharatı çok sık kullanıyor olsak ta, faydalarından pek haberdar değiliz. Hangi yemeklere çok yakıştığı ve nasıl kullanılacağı konusunda da bazı eksiklerimiz var. Dilerseniz bunlara kısaca göz atalım.
Yenibahar Baharatının Faydaları
Özellikle mide ve bağırsak dostu olan yenibahar kramplara ve gaz rahatsızlıklarına karşı güçlü bir önleyicidir. Demir ve bakır açısından zengin olduğu için mucizevi baharat bazı etkilere sahiptir. Kan dolaşımını hızlandırıyor. İshale iyi geliyor.
Kışın çok üşüyenler için bir haberimiz var, vücut ısısını artırıyor. Kalsiyum içerdiği için özellikle çocukların kemik gelişime yardımcı oluyor. A vitamini açısından zengin olduğu için diş ve saç sağlığında önemli rol oynuyor.
En önemli özelliklerinden birisi hafızayı güçlendirmesidir. Unutkanlığı azaltarak dikkat dağınıklığı sorunlarının önüne geçiyor. İçerdiği C vitamini sayesinde nezle, grip, bronşit ve soğuk algınlığı gibi birçok kış hastalığına iyi geliyor.
Yenibahar bitkisinden elde edilen yağ eklem ağrılarını rahatlatıyor. Peki, yenibahar zayıflatır mı? Toz baharatından elde edilen yenibahar çayı birçok diyette başrollerde. Düzenli içildiği takdirde zayıflatıcı etkisi var.
Yenibaharın Yemeklerde Yarattığı Etki
Yenibaharın nerelerde kullanıldığı ile ilgili birçok soru var aklımızda. En sık karşımıza çıkan soru ise köfteye yenibahar konur mu? Aslında bu soruyu şöyle sormak daha doğru olacaktır. Yenibaharsız köfte olur mu? Elbette olmaz. En lezzetli köfte harçlarında yenibahar olmazsa olmaz. Köftenin yanında dolmalar için de aynı şey geçerli. Aslında yenibahar dolma baharı olarak da biliniyor. Yani dolmalarla o kadar bütünleşmiş ki, ayrı düşünülemiyor. Yine sulu yemeklerde, et yemeklerinde, pilavlarda ve çorbalarda çok özel lezzetler yakalamanıza yardımcı oluyor.
